จักรวาล มีขนาดประมาณไหน
เราทุกคนต่างทราบกันดีว่า ระยะทางในอวกาศนั้นเป็นเรื่องไกลสุดแสนขนานับ ไกลจนเกินกว่าที่มนุษย์ในปัจจุบันนี้จะสามารถเข้าใจได้ จากโลกของเราไปยังดวงจันทร์ มีระยะทางทั้งหมด 384,400 กิโลเมตร เมื่อเปรียบเทียบระยะทางจากกรุงเทพฯไปเชียงใหม่มีระยะทาง 600 กิโลเมตร หากแต่จำนวน 384,400 กิโลเมตรนี้มีระยะทางที่ไกลกว่ากันขนาดไหน ? สมองของมนุษย์สามารถทำความเข้าใจตัวเลขเหล่านี้ได้ หากแต่เราไม่สามารถแปลงตัวเลขนี้ให้เป็นระยะทางที่มองเห็นภาพได้ เพราะตัวเลขเหล่านี้ มีมากเกินกว่าเห็นภาพได้ ซึ่งวิธีสร้างให้เห็นภาพที่ดีที่สุด ก็คือ การย่อขนาดและสร้างแบบจำลองระบบสุริยะ ทำให้เห็นการเปรียบเทียบขึ้นมา
มาเปรียบเทียบขนาดของ ‘จักรวาล’ กันเถอะ
ระยะทางไปดวงจันทร์ เป็นอีกหนึ่งตัวอย่างซึ่งสะท้อนให้เห็นว่ามนุษย์สามารถจินตนาการระยะทางในจักรวาลได้ดีขนาดไหน ยกตัวอย่างเช่น ถ้าโลกมีขนาดเท่าเหรียญ 10 บาท ขนาดของดวงจันทร์ก็จะมีขนาดเล็กกว่าเหรียญ 25 สตางค์เพียงเล็กน้อย และระยะห่างของทั้ง 2 เหรียญ คือ 80 ซม. หรือเกือบหนึ่งเมตรเลยทีเดียว
โดยระยะทางในการเดินทางไปยังดาวเคราะห์ ในระบบสุริยะชั้นนอกมีการเพิ่มขึ้นเป็นทบทวีคูณ ซึ่งดาวยูเรนัสจะอยู่ห่างจากโลก ไปยังดวงอาทิตย์กว่า 400 เมตร จึงจะพบดาวเคราะห์ขนาดเล็กเท่าถั่วลันเตาอีกใบ ต่อมาหลังจากที่ผ่านดาวเคราะห์ดวงสุดท้ายของระบบสุริยะของเราไปแล้ว คุณก็จะไม่พบวัตถุขนาดใหญ่อื่นใดอีกเลย จะมีก็แต่ดาวเคราะห์แคระ เช่น พลูโต หรือดาวที่มีขนาดไม่ใหญ่ไปกว่าฝุ่น
ส่วนคำถามสำคัญ ก็คือ หากคุณต้องการเดินทางไปยัง ‘ดาวแอลฟ่าเซ็นทอรี’ ซึ่งเป็นระบบดาวฤกษ์ที่อยู่ใกล้โลกที่สุด ซึ่งอยู่ห่างออกไปถึง 4 ปีแสง จะต้องเดินทางไปไกลแค่ไหน ? คำตอบ คือ คุณจะต้องเดินเท้า โดยเริ่มต้นจากสนามศุภชลาศัย ไปยังดอนเมือง, อยุธยา, เชียงใหม่, ลาว, เวียดนาม, จีน, เกาหลี เดินไปเรื่อยๆ จนถึงตอนปลายสุดของเกาะฮอกไกโดประเทศญี่ปุ่น ก่อนที่คุณจะได้พบกับดาวฤกษ์ที่มีขนาดใกล้เคียง
นอกจากนี้ เอกภพกำลังขยายตัวออกไปอย่างไม่หยุด เป็นเวลาถึง 46,000 ล้านปีแสงถ้าคิดจากด้านเดียว และคิดเป็นจำนวน 92,000 ล้านปีแสง ถ้าคิดจากจุดศูนย์กลางทรงกลม เพราะฉะนั้นเอกภพขอเรามีขนาดอย่างน้อย 92,000,000,000 ปีแสง
สุดท้ายนี้ ระยะทางอันมหาศาล อันสุดจะจินตนาการ ในเอกภพนั้นจัดเป็นปัจจัยที่มีความสำคัญอย่างยิ่งต่อการเดินทางในอวกาศ ถึงแม้ทุกวันนี้โลกของเราจะมีวิทยาศาสตร์อันก้าวล้ำ แต่เราก็ยังไม่มีคำตอบว่า มนุษย์จะสามารถย้ายถิ่นฐานไปยังดาวดวงใดได้เมื่อเกิดเหตุอันไม่คาดฝัน…